Su nedir
sorusuna öncelikle canlılar için hayati öneme sahip olan sıvı cevabını
verebiliriz. Su kohezyon özelliğine sahip olan, renksiz, tatsız ve kokusuz sıvı
bileşiktir. 2 adet Hidrojen atomu ve 1 adet Oksijen atomundan oluşur. En küçük
canlıdan, en büyüğe kadar tüm canlıların biyolojik yaşamlarını ve
faaliyetlerini sağlayan bir sıvıdır. Yanıcı özelliği bulunmadığı gibi, ateşi
söndürme özelliği bulunduğundan, yangınlarda fayda sağlar. Yeryüzünün %70'i
sulardan oluşur. Bu suların az bir kısmı kullanabilir özelliklere sahiptir. Bu
suların %2,5'luk oranı içilebilmekte ve kullanılabilmektedir. Kalan bölümünü
tuzlu sular ve yeraltı suları oluşturmaktadır.
Suyun
özellikleri nelerdir?
Kohezyon ve adezyon özellikleri: Suyun kohezyon özelliğinin olması, yani kendi moleküllerinin çekim gücü sebebiyle dağılmadan kalabilir. Moleküller birçok maddeye yapışabildiğinden, ıslatma özelliği bulunmaktadır. Adezyon özelliği sebebiyle çekim gücüde yüksektir. Kohezyon ve adezyon özellikleri suyu kopmadan yükseltir ve taşınmasını sağlar. Bu özellikler canlıların yaşamları açısından faydalıdır. Kohezyon ve adezyon özellikleri çarpışarak, su daha sek yani yumuşak hale gelir. Bu özellik suyun rengi ve tadı ile anlaşılabilir.
Yüzey gerilim
özelliği: Molekülleri arasındaki kohezyon kuvveti sebebiyle yüzey gerilimine
sahip olan suyun bu özelliği gözle görülebilir. Çözünmez bir madde üzerine suyu
döktüğünüzde, bu madde düşene kadar su üzerinde kalacaktır. Bunun sebebi
moleküller arasındaki çekim gücündendir. Yüzeyde bulunan moleküller içeriye
doğru çekilir. Bu durumda yüzeyde bir gerilim oluşur.
Kılcal
hareket özelliği: Bu özellik suyun oldukça dar bir kanal boyunca, yer çekimine
karşı hareketini ifade eder. Bu hareket yer çekiminin adezyon kuvvetini
yenmesine kadar devam eder. Doğada ağaçlarda bulunan kılcal damarlardaki suyun
yukarılardaki dallara kadar çıkması, bu özelliğe verilebilecek bir örnektir.
Yüksek erime
ısısına sahip olması: Suyun bu özelliği donmasını geciktirmektedir. 1 gram buzu
eritebilmek için, 0 derecede 80 kalori gerekmektedir.
Isınma
ısısının yüksek olması: 1 gram suyun sıcaklığını bir derece arttırmak için, bir
kalorilik enerji gerekmektedir. Bu ısınma ısısı, amonyak dışındaki maddelerden
daha yüksektir. Su bu özelliği sayesinde, daha fazla enerjiyi sıcaklığı arttırmadan
toplayabilir.
Buharlaşma
ısısının yüksek olması: 1 gram suyu 100 derecede su buharı haline getirebilmek
için 539 kalori gerekmektedir. Bu özellik canlı sisteminin izotermal olmasında
önemli bir yere sahiptir.
Donma noktası
farklıdır: Su yüzeyden başlayarak donmaya başlar. Çoğunlukla diğer kimyasallar
dipten yukarıya doğru donmalarına rağmen, suyun katı hali olan buzun, sıvı
halinden daha hafif olması sebebiyle, donma yüzeyden başlar. Göllerin önce
üstünün donması bu sebepledir. Soğuk yerlerde bu özellik su içerisindeki
canlılara yaşam olanağı sağlar.
Elektriksel
iletkenlik: Su içerisinde elektriksel iletiyi sağlayan etkenler, su içerisinde
bulunan mineral tuzlar ve karbondioksit iyonlarıdır. Su güçlü bir iletken
olarak düşünülse de, bu iletkenlik oldukça azdır.
Yetişkin
insanların vücudunun % 70'i sudan meydana gelir. Bu insanların kilosuna, yaşına
ve cinsiyetine bağlı olarak değişiklikler gösterebilir. Yaş ilerledikçe,
kadınlarda, zayıflarda su oranı daha düşüktür. Gıda ve içecekler ile sindirime
alınan su, buradan kana ve kılcal damarlara geçerek, doku sıvısı haline gelir.
Dokulardan kan dolaşımına, böbreklere, oradan da idrar, deri, solunum ve
sindirim yoluyla dışarıya atılır. Günde 2500 ml su yetişkin bir insan için
yeterlidir. Suyun vücuda girmesi ve atılması belli bir dengede olmalıdır.
Vücuttan atılan su, alınan suyla dengede tutulmalıdır. İnsanların susuz
yaşaması çok zordur. Suyun insan vücudundaki görevlerini aşağıdaki gibi
sıralayabiliriz.
Hücrelere gerekli olan maddeleri taşımak
Hücrelerin
çalışabilmesi için gerekli olan katı maddeleri çözümlemek
Vücutta
bulunan atık maddelerin vücut dışına taşınmasını sağlamak
Vücut ısısını
dengelemek
Gıdaların
sindirilmesine yardımcı olmak
Kanın hacmini
dengeleme
Omurilik,
beyin gibi organların dış uyarılara karşı korunmasını sağlamak.
